به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
بخش ملحقات خطبه‌ی فدک/ فراز اول
کتاب شکوه یاس شامل متن خطبه‌ی فدک حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ و ملحقات آن است. سخنرانی ایشان با جمله "{فَمَنْ یعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیراً یرَهُ وَ مَنْ یعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یرَهُ} وَ كَاَنَّ الْأَمْرَ قَدْ قُصِرَ" پایان یافت. در روایت آمده است بعد از فرمایشات ایشان، ابوبکر جواب‌هایی داده است.
فَاَجابَها أَبُوبَكْرٍ عَبْدُاللّه بْنُ عَثْمانَ، وَ قالَ: صَدَقْتِ يا بِنْتَ رَسُولِ اللّهِ
اسم خلیفه‌ی اول، عبدالله‌بن‌عثمان بوده و "ابوبکر" کنیّه است. او در جواب به حسب ظاهر ابتدا با جملاتی به تعریف و تأیید حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ پرداخته و گفته است:
قالَ: صَدَقْتِ يا بِنْتَ رَسُولِ اللّهِ
این‌هایی که شما گفتید، درست است. این‌که فرمودید: پدرم فدک را به من داده است و جایگاهی که من نشسته‌ام، جایگاه من نیست. توجّه داشته باشید! که حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ به صورت مستقیم در مورد ارث‌شان صحبت کرده‌اند اما در ضمن جملاتی دارند که همه فهمیده‌اند نیست به غصب حکومت و خلافت اعتراض دارند.
لَقَدْ كانَ أَبُوكِ بِالْمُؤْمِنِينَ عَطُوفاً كَرِيماً رَؤُوفاً رَحِيماً
ابوبکر حواسش به آیه‌ای که حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ قرائت کرده، بود! حضرت ضمن بیان خطبه این آیه را می‌‌فرمایند:
{لَقَدْ جاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ اَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ ما عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤمِنِينَ رَؤُوفٌ رَحِيمٌ[1]}
ابوبکر بعد از آن که گفت: شما درست می‌گویید، بعد گفت:
لَقَدْ كانَ أَبُوكِ بِالْمُؤْمِنِينَ عَطُوفاً كَرِيماً رَؤُوفاً رَحِيماً وَ عَلَى الْكافِرِينَ عَذاباً أَلِيماً وَ عِقاباً عَظِيماً
در آیه آمده بود "رَؤُوفٌ رَحِيمٌ" و او اضافه کرد: "عَطُوفاً" یعنی ایشان نسبت به مؤمنین توجّه داشتند، "كَرِيماً" به معنی دست‌و‌دل‌باز بودن است و "رَؤُوفاً" یعنی خیلی مِهربان بود و "رَحِيماً" هم یعنی مِهربانی خاص داشتند. یعنی این‌ها اعتراف کرده که بله همان‌طور است که شما فرمودید.
وَ اِذا عَزَوْناهُ وَجَدْناهُ أَباكِ دُونَ النِّساءِ
بعد می‌گوید: وقتی نسبت شما را بسنجیم، می‌بینیم که این پیغمبر صَلَّى‌اللَّهُ‌عَلَیهِ‌وَآلِهِ، پدر شما بوده است و نه پدر زنان دیگر؛ زیرا که حضرت زهرا عَلَیهِاالسَّلَامُ در چند جا فرموده بودند که پیغمبر _صَلَّى‌اللَّهُ‌عَلَیهِ‌وَآلِهِ_ پدر من است و نه پدر زنان شما؛ "تعَزَوْ" یعنی نسبت دادن.
وَ أَخَا ابْنِ عَمِّكِ دُونَ الاْخِلاّءِ. آثَرَهُ عَلى كُلِّ حَمِيمٍ
و برادر ایشان، پسر عموی شماست. یعنی انتخاب کرد علی عَلَیهِ‌السَّلَامُ را بر تمام کسانی که دوست صمیمی ایشان بودند.
وَ ساعَدَهُ عَلَى الْأَمْرِ الْعَظِيمِ. لايُحِبُّكُمْ اِلاّ سَعِيدٌ، وَ لايُبْغِضُكُمْ اِلاّ شَقِىٌّ بَعِيدٌ!!
و مساعدت کرد علی _عَلَیهِ‌السَّلَامُ_ را بر کار بزرگ و یا علی _عَلَیهِ‌السَّلَامُ_ مساعدت کرد پیغمبر صَلَّى‌اللَّهُ‌عَلَیهِ‌وَآلِهِ را بر کار بزرگ؛ این جمله تحمل هر دو معنی را دارد! بعد اضافه کرد و گفت: کسانی که شما را دوست دارند، سعید هستند و کسانی که شما را دشمن می‌دارند، شقی هستند. پس به این‌ها هم اعتراف کرد و ادامه داد:
وَ اَنْتُمْ عِتْرَةُ رَسُولِ اللّهِ الطَّيِّبُونَ، وَ خِيَرَتُهُ الْمُنْتَجَبُونَ؛ عَلَى الْخَيْرِ اَدِلَّتُنا، وَ اِلَى الْجَنَّةِ مَسالِكُنا
و شما عترت پیغمبر صَلَّى‌اللَّهُ‌عَلَیهِ‌وَآلِهِ و انتخاب شده هستید و شما راهنمای ما به سوی خیر می‌باشید و این شما هستید که ما را به بهشت هدایت می‌کنید.
وَالْحَمْدُ للَّهِ رَبِّ الْعالَمین
[1] التوبة (9) آیه 128
ترجمه: قطعاً، براى شما پيامبرى از خودتان آمد كه بر او دشوار است شما در رنج بيفتيد، به [هدايت] شما حريص، و نسبت به مؤمنان، دل‌سوز مهربان است.
|