«ثُمَّ قَرَأ:بِسمِ اللهِ الرَّحمَنِ الرَّحِيمِ ، اَلحَمدُ لِلهِ رَبِّ العَالَمِينَ»(1)

«سپس چنین خواند: به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز. تمامی ستایش ها ویژه ی پروردگار جهانیان است.»
تنها سوره‌ای که پیامبر اکرم صلی‌الله علیه و آله در خطبه‌ی غدیر از ابتدا تا آخر به نحو کامل و دقیق قرائت فرمودند، سوره‌ی حمد است.
﴿ بِسمِ اللهِ الرَّحمَانِ الرَّحِیمِ ﴾ : «اَلرَّحمَنِ» به معنای همه مهر و «اَلرَّحِیم» یعنی فقط نسبت به گروه خاص، مهر خاص دارد.
«اَلرَّحمَانِ» مهر عمومی خدا را می‌رساند و «اَلرَّحِیم» مهر خصوصی خدا را می‌رساند، نسبت به مؤمنین که در بهشت هستند.
﴿ اَلحَمدُ لِلهِ رَبِّ العَالَمِینَ ﴾: الف و لام «اَلحَمدُ» استغراق است؛ یعنی همه‌ی ثناها و ستایش‌ها فقط مخصوص «اَلله» است.
«اَلله» به معنای معبودِ مستور از حواس و مورد حیرت و شیدایی است. تمامی ستایش‌ها مخصوص اَللّهاست که قابل احساس با حواس ظاهری نیست.
انسان به خاطر بزرگی‌ خداوند، نه تنها به او احاطه ندارد، بلکه مورد حیرت است و انسان ها فطرتاً او را پذیرفته اند.«رَبِّ العَالَمِینَ»: پروردگار همه‌ی عالَم است.
مقصود از عالمیان، عالَم جمادات، نباتات، گیاهان، حیوانات، انسان‌ها، فرشتگان و بقیه‌ی عوالمی است که بشر آن‌ها را نمی‌شناسد.
خداوند متعال تمام عوالم را ربوبیت و پروردگاری می‌کند. «رَبِّ» به معنای پروردگاری و «اَلعَالَمِینَ» به معنای تمام جهانیان است.
حمد مخصوص خدایی است که دارای صفت ربوبی است.

والسّلام عليكم و رحمة الله و بركاتُه
 

منابع:

1) الفاتحة (1): 1 .