به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
مقصود آفرینش
خداوند درقرآن کریم می‌فرماید: ﴿وَ ما خَلَقْتُ الْجِنَّ وَ الْإِنْسَ إِلاَّ لِيَعْبُدُون ﴾(۱)
خداوند متعال غرض از آفرينش انسان را عبوديت و بندگي خويش بیان کرده و احكامي هم براي او وضع كرده كه همه در راستاي تحقق اصل مسلّم عبوديّت است.
هم چنین- براي اين كه هدف آفرينش فراموش نشود- سكوهايي گذاشته كه هر روز عبوديت تمرين شود. يكي از بزرگترين اين سكوها نماز است. معصومین علیهم السلام« خِيَرَةُاللَّهِ وَ مُخْتارُهُ » بوده و تأمین کننده‌ی غرض آفرینش هستند، چرا که غرض آفرینش عبادت و بندگی خداست.
ائمه علیهم السلام برترین بندگان خدا بوده و تحقق‌بخش و تأمین‌کننده‌ی بندگی خدا هستند. اگر این چنین نبود، بندگی خدا کامل نمی‌شد، لذا معصومین علیهم السلام الگو وخیرة الله هستند. اگرکسی « خِيَرَةُاللَّهِ وَ مُخْتارُهُ » باشد، آن گاه باید ضمانت شده باشد که مردم بتوانند ایشان را الگو قرار دهند.
« خِيَرَةُاللَّهِ وَ مُخْتارُهُ » این مفهوم را می‌رساند که ائمه علیهم السلام معصوم بوده و اشتباه نمی‌کنند. اگر معصوم هستند، پس دارای علم الهی‌اند، زیرا عصمت و علم الهی لازم و ملزوم یکدیگر و تفکیک ناپذیر هستند. اگر کسی معصوم باشد، باید دارای علم الهی باشد. یعنی خدا نوعی از آگاهی را به او داده باشد که در اثر آن آگاهی، به طوراختیاری ازگناه، دروغ و انحراف پرهیز کند. عصمت، از علم برآمده و هر دو، بالاترین کمالات هستند.
علمی که خداوند متعال می‌دهد با قدرت مساوق است. مساوِق یعنی هم سیاق است. علم با قدرت مساوی نیست، بلکه نزدیک به یکدیگرند. به عبارت دیگر کسانی که دارای علم الهی هستند، دارای قدرت الهی نیز می‌باشند.
ائمه علیهم السلام دارای کمالات الهی هستند که عصمت، بخشی از آن کمالات است. بنابراین آنها به عنوان منتخبین الهی برای مردم الگو هستند.
درکنارعصمت باید علم و در کنارعلم باید قدرت باشد. علم و قدرت جزء ابزار‌های برتر است. برترین نعمت‌هایی که خداوند متعال برای برگزیدگان خود قرار داده است، همین علم و قدرت است.
فضایل اکتسابی و غیر اکتسابی
حضرت رسول و ائمه‌ی طاهرین علیهم السلام برگزیده هستند. این یک فضیلت خدادادی و غیر اکتسابی است. علاوه بر این فضیلت، حضرات معصومین علیهم السلام فضایل بسیار دیگری را دارند که فضیلت‌های اکتسابی است.
درحقیقت، خدا، ائمه‌ی طاهرین سلام الله علیهم اجمعین را در یک مرتبه¬ای قرار داده و از آن مرتبه بالاتر را خودشان –البته به کمک خدا- طی کرده اند. ایشان را امام می‌گوییم، چرا که قابل اقتدا هستند. ایشان امام و الگو و پیشوایند و ما می‌توانیم از ایشان تبعیت کنیم. به همین علت است که خداوند متعال، پیغمبران و امامان علیهم السلام را از جنس بشر آفریده است.
خدا این بزرگواران را برگزیده و در جایگاه برتر عصمت قرار داده است تا برای دیگران الگوی بی نقص باشند و بقیّه‌ی امور را خودشان عمل می‌کنند. پس درجات آنان، اکتسابی است. یعنی بسیاری از فضیلت‌های آنها خدادادی است و بقیّه را نیز به صورت اکتسابی به دست آورده‌اند. این فضایل چه خدادادی و چه اکتسابی بسیار ارزشمند‌ند. این مفهوم عمیق معنای عبارت «خِيَرَةُاللَّهِ» است.
منابع
۱- ذاریات(۵۱):۵۶
|