![Title]( "Title")
پاسخ یک سوال
به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
متن سوال :
چندی پیش من با فردی آشنا شدم و سوالی با مضمون زیر از بنده پرسیدند، من هم با توجه به حساس بودن سوال و جوابش ترجیح دادم که پاسخ را با دقت و به تفصیل و مستند با احادیث و روایات پیدا کنم و در اختیارشون بگذارم: متن سوال: وقتی خدا از رگ گردن به ما نزدیک تر است ، دعای ما را می شنود مجیب الدعوات است، آیا لازم است برای برآورده شدن حاجاتمان دست به دامان کارگزاران او شویم و نذر ائمه کنیم؟ و اینکه خدا اگر بخواهد، نیاز به امداد مالی من ندارد و این کار دست کم گرفتن قدرت خداست. پیشاپیش از پاسخ کامل و سریعتون کمال تشکر را دارم.
متن پاسخ:
با عرض سلام خدمت شما کاربر گرامی
همان طور که اشاره کردید، خداوند از رگ گردن به ما نزدیک تر است و صدای ما را می شنود، بنابراین ما به راحتی می توانیم با او راز و نیاز کنیم و حوائج مان را از او بخواهیم.
اما درخواست از واسطه های الهی هم چون پیامبر و امام، به معنای مستقل دانستن آن ها از خداوند نمی‌باشد و همه ی انبیاء و اوصیاء و اولیای الهی نیز بر این امر تأکید ویژه دارند که تنها، خداوند متعال خالق انسان و عبادت تنها مخصوص اوست و مابقی، به او وابسته اند.
ولی نکته ی مهم این است که گناهان انسان باعث می شود تا از همین خداوند بسیار نزدیک، دور و مستحق عذاب و عقاب شود؛ بنابراین لازم می آید تا آدمی برای تقرّب به خدا و طلب بخشش از او، متوسل به واسطه هایی شود که خود پروردگار معرفی کرده است.
و اگر انسان، به کسی که خداوند او را بسیار دوست دارد، محبت کند و او را واسطه‌ی بین خود و خدایش قرار دهد، استجابت دعایش سریع‌تر و طلب حاجتش آسان‌تر خواهد شد.
شاهد قرآنی مطلب فوق در آیه64 سوره نساء آمده است:
وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً
اگر آن ها هنگامى كه به خويش ستم كردند، به سوى تو مى آمدند و از خدا طلب آمرزش مى نمودند و پيامبر هم براى آن ها طلب آمرزش مي‌نمود، خدا را توبه پذير و مهربان مى يافتند.
اين آيه صريحاً مى گويد كه آمدن به سراغ پيامبر صلی الله علیه وآله و او را بر درگاه خدا شفيع قرار دادن، و وساطت و استغفار او براى گنهكاران مؤثر است، و موجب پذيرش توبه، و رحمت الهى است.
در جایی دیگر قرآن مجید توسّل را یك راه روشن برای رسیدن به قرب الی الله معرفی می فرماید:
یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ ابْتَغُوا إِلَیْهِ الْوَسِیلَهَ وَ جاهِدُوا فِی سَبِیلِهِ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ (مائده/35)
ای كسانی كه ایمان آورده اید! از خدا بترسید و برای نزدیك شدن به او وسیله بجویید و در راه او كوشش كنید، باشد كه رستگار شوید.
مثال دیگر از قرآن ، آیات 97 و 98 سوره یوسف است؛ آن جا که برادران خطاکار یوسف به پدرشان حضرت یعقوب علیه السلام عرض کردند:
قَالُواْ يَأَبَانَا اسْتَغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا إِنَّا كُنَّا خَاطِينَ* قَالَ سَوْفَ أَسْتَغْفِرُ لَكُمْ رَبىِّ إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ.
گفتند: «پدر! از خدا آمرزش گناهان ما را بخواه، كه ما خطاكار بوديم!» * گفت: «بزودى براى شما از پروردگارم آمرزش مى طلبم، كه او آمرزنده و مهربان است!»
و نیز حديثی از «نسائى» و «ترمذى» دانشمندان معروف اهل تسنن به عنوان نمونه، چنین است:
مرد نابينائى تقاضاى دعا از پيامبر براى شفاى بيماري اش كرد، پيغمبر به او دستور داد كه چنين دعا كند:
اللّهُمَ إنّي اسْئَلُكَ وَاتَوَّجَهُ اليكَ بِنَبِيّكَ مُحَمَّدٍ نَبي الرَّحْمَةِ يا مُحَمَّدُ انّي تَوجَّهتُ بِكَ الَى اللَّهِ رَبّي في حاجَتي لِتَقْضِيَ لِي؛ اللَّهُمَ شَفّعهُ ِفىّ (وفاء الوفاء ص 1372)
خداوندا من از تو به خاطر پيامبرت، پيامبر رحمت تقاضا مى كنم و به تو روى مى آورم اى محمد! به وسيله تو به سوى پروردگارم براى انجام حاجتم متوجه مى شوم خداوندا او را شفيع من ساز.
بعداً اضافه مى كند چيزى نگذشت كه مشكل او حل شد.
در روايت نبوى، مستند نزد شيعه و اهل سنت آمده است:
كُلُ دُعَاءٍ مَحْجُوبٌ حَتَّى يُصَلَّى عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ. (بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج27، ص: 260؛ كنزالعمال، ح 2153؛ المعجم الاوسط، ج 1، ص 220)
هر دعايى محجوب است تا اين كه بر محمد و آل محمد درود فرستاده شود.
بنابراين صلوات و درود بر پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت علیهماالسلام و توجه به آنان، يكى از مهمترين وسايل تقرب به خدا و بهره گيرى از فيوضات الهى است. پس با توجه به مواردی که از کلام خداوند و سخنان معصومین علیهم السلام به عنوان شاهد آوردیم؛ می توان گفت که توسل، مبنای توحیدی دارد و این امر موجب تسریع بیشتر در استجابت دعا یا طلب مغفرت ما می‌شود.
همچنین خداوند خواسته است اولياى خود را در كانون توجه و اقبال مردم قرار دهد. توجه به آنان به عنوان انسانهاى كامل و برقرارى ارتباط عاطفى و معنوى با ايشان، تأكيد بر حقانيت و اسوه بودن آنان است و موجب مى شود مردم با مراجعه به آنان و الگوگيرى از ايشان، به طريق هدايت و سعادت، دست يابند.
نکته ی تکمیلی و نهایی این که مراجعه پی در پی و مکرر به درگاه الهی و اطاعت و بندگی او سبب می شود تا به خوبی بفهمیم که در مقابل خداوند فقیر و نیازمندیم و هر چه درک چنین حالتی بیشتر باشد، معرفت ما نسبت به خدا بیشتر و به او نزدیکتر می شویم.
• يا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَراءُ إِلَى اللَّهِ وَ اللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَميدُ (فاطر/15)
اى مردم شما (همگى) نيازمند به خدائيد تنها خداوند است كه بىنياز و شايسته ی هر گونه حمد و ستايش است! (15)
• وَ قالَ رَبُّكُمُ ادْعُوني أَسْتَجِبْ لَكُم ... (غافر/60)
پروردگار شما گفته است: مرا بخوانيد تا (دعاى) شما را بپذيرم.
و اما در مورد قسمت دوم سوال شما ؛ چرا برای برآورده شدن حاجاتمان نذر می‌کنیم؟ در صورتی که اگر خداوند بخواهد حاجتی را پاسخ دهد، نیاز به امداد مالی ما ندارد تا در راهش خرج کنیم.
پاسخ اجمالی اینکه :
- همان‌گونه که می‌دانید خداوند نیاز به کمک مالی ما ندارد، اما در عین حال همان‌طور که در قرض الحسنه، خدا آن‌را به حساب خود نوشته و به عنوان عمل خیری به شمار می‌آورد، در مسئله ی نذر نیز همین گونه رفتار می‌کند: «إِنْ تُقْرِضُوا اللهَ قَرْضاً حَسَناً یُضاعِفْهُ لَکُمْ وَ یَغْفِرْ لَکُمْ وَ اللهُ شَکُورٌ حَلیم»؛ اگر به خدا قرض الحسنه دهید، آن‌را براى شما مضاعف می‌سازد و شما را می‌بخشد و خداوند شکرکننده و بردبار است.
- شایان توجه است که تمام نذرها جنبه مالی ندارند. انسان هر نذری را می‌تواند در قبال کارهای عبادی و معنوی شرط کند؛ مانند نماز، روزه، صلوات و… که بار مالی برای نذر کننده نداشته باشد. البته برای کسانی که توان مالی ندارند. اما کسانی که توان و قدرت مالی دارند شاید تکلیفشان چیز دیگری باشد: «لَنْ تَنالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْءٍ فَإِنَّ اللهَ بِهِ عَلیمٌ»؛ هرگز به (حقیقت) نیکوکارى نمی‌رسید، مگر اینکه از آنچه دوست می‌دارید، (در راه خدا) انفاق کنید و آنچه انفاق می‌کنید، خداوند از آن آگاه است.
- توجه داشته باشیم که انسان به عنوان جانشین خدا در روی زمین باید بعضی از صفات و کمالات را در خود بروز و ظهور دهد. چطور انسان توقع دارد هر وقت با مشکلی مواجه شد، خداوند گرفتاریهایش را برطرف سازد، اما او هیچ نقشی در برطرف نمودن نیاز مردم نداشته باشد.
- گذشته از همه ی اینها، خداوند مسائلی مانند نذر، قرض، انفاق و… را وسیله‌ای برای رشد و سعادت ما قرار داده است. اگر نذر، یا قرض، و یا انفاق ما برای خدا باشد، عبادت و بندگی محسوب شده و موجب رشد و تعالی معنوی ما خواهد شد.
خدانگهدار
|
تاریخ درج: 25/06/1396 | کد مطلب: 7 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 858