درسی از خطابه ی غدیر
به نام خداوند همه مِهر مِهروَرز
یکی از تذکرات اخلاقی پیامبر صلی الله علیه و آله در خطابه ی غدیر که به صورت مستقیم بیان شده در پایان فصل پنجم می باشد:
"مَعاشِرَ النَّاسِ، 'اتَّقُوا اللَّهَ حَقَّ تُقاتِهِ وَلاتَمُوتُنَّ إِلاَّ وَأَنْتُمْ مُسْلِمُونَ'" .
آنطور که شایسته است تقوا پیشه کنید و جز در حالت اسلام نمیرید.
آیهی "و لا تموتن الا و انتم مسلمون" – یک پیام اعتقادی و یک پیام اخلاقی دارد. چون مسلمان بودن بر اساس اعتقاد است، طبق توصیهی این آیه، ما باید تا آخر عمر این اعتقاد را حفظ کنیم که این اعتقاد شامل، اعتقاد به خدا، رسالت پیامبر صلی الله علیه و آله و امامت امامان علیهم السلام نهایتاً اعتقاد به معاد می باشد. و اما پیام دوم یک پیام اخلاقی است؛ چرا که در اخلاقیات بر اساس روایات، مسلمان کسی است که مسلمانان دیگر از دست و زبانش در امان و سلامتی باشند. (الْمُسْلِمُ مَنْ سَلِمَ الْمُسْلِمُونَ مِنْ يَدِهِ وَ لِسَانِهِ) کسی که مسلمان باشد ولی دیگران از دست و زبانش در امان نباشند، ممکن است از نظر اعتقادی مسلمان باشد ولی اخلاقاً با معیار های اسلامی فاصله دارد. مرحوم مطهری در کتاب "علل گرایش به مادیگری" ، عدم رعایت اخلاقیات را موجب گرایش به ماتریالیسم اعتقادی می داند.

مبنای این صحبت هم آیه 10 از سوره روم در قرآن مجید است که می فرماید : "ثُمَّ كَانَ عَاقِبَةَ الَّذِينَ أَسَاءُوا السُّوأَى أَن كَذَّبُوا بِآيَاتِ اللَّهِ" . کسانی که کردار بدی دارند در نهایت به تکذیب آیات الهی و خداوند می پردازند. به عبارت دیگر، گناه زیاد باعث سستی در اعتقادات می شود.
پس می توان نتیجه گرفت که عدم رعایت اخلاقیات باعث سستی در اعتقادات شده و از طرف دیگر رعایت تقوا و اخلاق باعث رشد و تعالی اعتقادات می شود. همان طور که قرآن می فرماید (اتَّقُوا اللَّهَ وَ يُعَلِّمُكُمُ اللَّه) تقوا پیشه کنید تا خدا شما را تعلیم دهد.
به عبارت خلاصه می توان گفت: پشتوانهی اخلاق، اعتقادات است و پشتوانه اعتقادات، اخلاق است و این دو یکدیگر را تقویت می کنند.
در قرآن مجید به همه مسلمانان توصیه شده است که اگر شما تقوا پیشه کنید، هدایت میشوید. (الم، ذلِكَ الْكِتابُ لا رَيْبَ فيهِ هُدىً لِلْمُتَّقينَ ) یعنی قرآن عامل هدایت متقین است و همه کس را هدایت نمی کند و جالب تر این که تقوا در اینجا تنها نماز و روزه و انجام برخی واجبات نیست، بلکه مطلق خویشتنداری می باشد که این عمل باعث ایجاد اعتقادات محکم می شود. در روایات صادره از حضرات معصومین علیهم السلام وارد است که از آثار زیارت امام حسین علیه السلام این است که پایه های اعتقادی شخص را محکم می کند که این مسأله را به راحتی در ایام محرم و صفر و تاسوعا و عاشورا لمس می کنیم.
خلاصه مطلب اینکه: فرآیند حفظ اسلام از اعتقادات آغاز و به اخلاق ختم و از اخلاق شروع و به اعتقادات ختم می شود و این دو با هم رابطهی مستقیم دارند.
از خداوند متعال توفیق عمل به دستورات اسلام و استحکام پایه های اعتقادی و اخلاقی مسئلت می نمائیم.

|
تاریخ درج: 18/03/1398 | کد مطلب: 2 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 392