خطابهی غدیر
معرفی خطابه
مقدمه
متن و قرائت
ویکی خطابه
مقالات پژوهشی
کتابخانه غدیر
شرح صوتی
درس هایی از خطابه
درس های صوتی خطابه
ترجمه منظوم
کتاب سروش آفتاب
برکه بی ساحل
خطبهی فدک
معرفی خطبهی فدک
مقدمه شکوه یاس
متن و قرائت
مباحث جامع فدک
ویکی خطبهی فدک
شرح صوتی
ملحقات خطبهی فدک
لغات ملحقات
لغات خطبه
شکوه یاس دیجیتال
آزمون حفظ
آیین نامه
ثبتنام آزمون خطابهی غدیر
ثبتنام آزمون خطبهی فدک
آزمون حفظ خانوادگی
تاریخ برگزاری دورههای مختلف
نفرات برتر غدیر
نفرات برتر فدک
مجله الکترونیک 1841
معرفی مجله
آرشیو مجلات
آرشیو موضوعی مجلات
عضویت در مجله
اسامی برندگان مجله
دسترسی به آخرین شماره
پرسش و پاسخ
ارسال سوالات اعتقادی
نحوه تبلیغ خطابه
نحوه نذر خطابهی غدیر
آرشیو سوالات
مسابقات آنلاین
مسابقات آنلاین 1841
مسابقات کتابخوانی
اسامی برندگان
آرشیو مسابقات
فرزندان غدیری
مسابقه حفظ سلام زیارت
کتاب قصه دیجیتال
شگفتیهای آفرینش
رنگ آمیزی
جدول کلمات
نامهای به پدر مهریان
کاردستی
معرفی سورههای قرآن
شعر
نوا و نما
گالری تصاویر
سخنرانی با موضوعات مختلف
سرودهای استودیویی
آرشیو پخش زنده
کلیپهای ویدیویی
باشگاه مبلغان
باشگاه مبلغان
محتوایی برای یک جشن
آرشیو مطالب روزانه
ویژهنامه
گالری آداب مهمانی
گالری روزشمار غدیر
آکادمی غدیر و فدک
نرم افزار موبایل
Open Menu
خطابهی غدیر
خطبهی فدک
آزمون حفظ
مجله ۱۸۴۱
پرسش و پاسخ
باشگاه مُبلغان
مسابقات آنلاین
فرزندان غدیری
نوا و نما
فروشگاه آنلاین
نرم افزار
مطلب
»
صفحه اصلی ماژول مطلب
پاسخ یک سوال
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
متن سوال:
سلام: بسیاری از مردم معتقدند که برای انجام یک کار و کلاً در زندگی خیلی مهم است که "اعتماد به نفس" داشته باشید. میخواستم ببینم که آیا مفهوم اعتماد به نفس با اندیشهی توحیدی و اسلامی هم خوانی دارد و اصولا اعتماد به نفس چیز خوبی است یا خیر. آیا توکل و اتکال به خدا با این اعتماد و اطمینان جمع میشود؟ ممنون یاعلی
متن پاسخ:
سلام خدمت شما کاربر گرامی
بسیار شنیده و خواندهاید که «اعتماد به نفس» یکی از فضایل اخلاقی و رمز موفقیت انسان در فعالیتهای فردی و تکاپوی اجتماعی اوست. چه بسیار مشاورانی که کلید درمان مراجعه کننده خود را در همین نکته دانسته و به او تأکید میکنند که در زندگی به خود اعتماد داشته باش تا بتوانی بر مشکلات پیش آمده فائق شوی.
خلاصه نظر رایج بین کارشناسان علوم تربیتی و مشاوره در مورد اعتماد به نفس را میتوان اینگونه نگاشت که: «اعتماد به نفس یک فضیلت اخلاقی مهم و موتور حرکتی انسان در زندگی فردی و اجتماعی اوست.» از این رو کتابها و مقالات فراوانی را میتوان یافت که به ایجاد و تقویت چنین اعتمادی پرداخته و خواننده را به آن توصیه میکنند.
ولی با مراجعه به منابع دینی و کتابهای اخلاقی و تربیتی که بر اساس آموزههای اسلامی نگاشته شدهاند به نتیجهای متفاوت با آنچه در بالا آمده است برمیخوریم که در نگاه اول بسیار تعجب برانگیز است و دلیل این شگفتی هم اعتماد و اعتقاد راسخی است که ما به آن گفته رایج داریم.
از منظر دین فضیلت، آن رفتار و یا خصلتی است که آموزههای اسلامی آن را فضیلت بداند و در مقابل رذیلت هم آن رفتار و یا خصلتی است که آموزههای اسلامی آن را به عنوان رذیلت معرفی کند. اعتماد به نفس فضیلت نیست.
علامه طباطبایی در تفسیر المیزان چنین مینویسد: فضیلت آن چیزى است که خداى تعالى آن را فضیلت بداند، پس این که غربیها مىگویند آدمى باید اعتماد به نفس داشته باشد و بعضى از نویسندگان ما نیز دنبال آنان را گرفتهاند؛ حرف درستى نیست؛ چون دین خدا چنین چیزى را به عنوان فضیلت نمى شناسد و آنچه را که خداى تعالى در قرآن کریمش فضیلت دانسته، اعتماد به خدا و افتخار به بندگى اوست. قرآن مى فرماید:
الَّذِینَ قالَ لَهُمُ النَّاسُ إِنَّ النَّاسَ قَدْ جَمَعُوا لَکمْ فَاخْشَوْهُمْ فَزادَهُمْ إِیماناً وَ قالُوا حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَکیلُ.
همان ها كه وقتى مردم به آنها گفتند: لشكر دشمن علیه شما اجتماع كرده اند، از آنها بترسید؛ ایمانشان بیشتر شد و گفتند: خدا ما را بس است و بهترین حامى است (آیه ۱۷۳ سوره آل عمران). و نیز فرموده :
أَنَّ الْقُوَّةَ لِلَّهِ جَمِیعاً.
تمام قدرت ها در اختیار خداست (آیه ۱۶۵ سوره بقره). و باز فرموده:
إِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِیعاً
. تمامى عزّت از آن خداست (آیه ۶۵ سوره یونس). و آیاتى دیگر.
شاید مهم ترین آیه ای که در این خصوص می توان به آن استدلال نمود این آیه است:
قُلْ إِنَّ صَلاتی وَ نُسُکی وَ مَحْیایَ وَ مَماتی لِلَّهِ رَبِّ الْعالَمینَ.
به مردم بگو که من نماز و تمامى عبادات و زندگیم [و جمیع شؤون آن از قبیل اعمال و اوصاف] و همچنین مرگم؛ [خلاصه هر آنچه که در ظاهر مربوط به من است در واقع همه و همه] از آنِ خداوند متعال است [و من صاحب چیزی نیستم] (آیه ۱۶۲ سوره انعام).
با این حساب دیگر چیزی برای بنده نمیماند تا به آن اعتماد یا تکیه کند. به ناچار اگر تکیه هم هست تکیه و اعتماد به خداست که پروردگار و مدبر انسان و جهانیان است. در فرهنگ دینی بنده خدا چیزی از خود ندارد که به آن اعتماد کند بلکه باید اعتماد و تکیه و توکل او که لازمه تربیت انسان است به کسی باشد که مالک و توانای بر امور است و آن نیست مگر خداوند مالک، قادر و توانا. از این روست که قرآن پی در پی اعتماد و توکل مومنین را تنها بر خدا میداند و از اعتماد به نفس و توکل بر خود هیچ سخنی به میان نمیآورد.
از آنچه گذشت به دست میآید که انسان نباید در مقابل خدا برای خود هویت مستقلی در نظر بگیرد و بر آن اعتماد کند بلکه باید تمام شئون خود را متعلق به او دانسته و تنها بر او اعتماد و تکیه داشته باشد.
گذشته از این بحث دیگری وجود دارد که از آن به خودباوری یاد می شود. خود باوری یعنی آنکه انسان هویت انسانی، فطرت، ویژگیهای نفسانی، فرهنگ و داشتههای خود را بشناسد و آنها را باور کند. به آنچه دارد به عنوان یک ارزش و سرمایه بنگرد و به سادگی آنها را از دست ندهد.
بداند که با آنچه خدا با عقل و فرهنگ دینی که به او داده است می تواند با اعتماد و تکیه بر او گام های مهم و بلندی را به سوی سعادت دنیا و آخرت خود و مردم جامعهاش بردارد. بنابراین وقتی که قرآن میفرماید:
و لا تَهِنُوا وَ لا تَحْزَنُوا وَ أَنْتُمُ الْأَعْلَوْنَ إِنْ کنْتُمْ مُؤْمِنین.
و [در انجام فرمانهاىِ حق و در جهاد با دشمن] سستى نکنید و [از پیش آمدها و حوادث و سختىهایى که به شما مى رسد] اندوهگین مشوید که شما برترید (آیه ۱۳۹ سوره آل عمران). بی تردید
دلیل این برتری اعتماد به نفس و یا چیزی شبیه به آن نیست بلکه ویژگیهایی است که اگر افراد به آن باور داشته باشند برتر خواهند بود. آن ویژگی همان ویژگی ایمان به خدا و به دنبال آن توکل و اعتماد به اوست از این رو در ادامه فرمود
إِنْ کنْتُمْ مُؤْمِنین
، اگر مومن باشید.
به نظر میرسد اگر ما تعبیر خود باوری و ایمان به ارزشهایی که داریم را جایگزین تعبیر اعتماد به نفس، اعتماد به خود و غفلت از خداوند متعال، قرار دهیم توقعات و جهت گیریهایمان در زندگی بر اساس آموزههای دینی، ماهیت حقیقی پیدا کرده و میتواند ما را به سرمنزل مقصود برساند.
با کمال میل پذیرای سؤالات دیگر شما هستیم، خدا نگهدار
تاریخ درج: 16/12/1394 | کد مطلب: 2 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 1301
بد
متوسط
خوب
خیلی خوب
عالی
نظرات:
پاسخ به:
نظر مستقیم
عنوان شما:
نظر: