معرفی اماکن متبرکه
به نام خداوند همه مِهر مِهر وَرز
مدارس علمیه ی نجف
از همان سال ها که حرم امن امیرالمؤمنین علیه السلام در نجف برای مردم مشخص شد. نجف پایگاهی شد برای شیعیان تا در حرم امن حضرتش حضور یابند.
هرکجا که شیعیان جمع می شدند مکان امنی می شد برای یادگیری و آموزش فقهی و علوم دینی. زمانی که در قرن چهارم هجری ابن طاووس برای دیدار عضدالدوله ی دیلمی به نجف رفته بودند، در کتاب خود نوشتند که بیش از 1700 فقیه در آن شهر زندگی می کردند.(1) این نشان میدهد که از آن سال ها علما در کنار بارگاه امیرالمؤمنین علیه السلام مجالس پراکندهی بحث و درس داشتند.
ولی مدرسهی علمیهی نجف پس از هجرت شیخ طوسی در سال 448 هجری قمری بنا نهاده شد. شیخ طوسی که از شاگردان برجستهی شیخ مفید بود، در آن سالها ریاست علمی شیعیان بغداد را بر عهده گرفته بود.
در آن زمان بغداد مرکز علمی مسلمانان بود ولی با ورود طغرل به شهر بغداد، مراکز علمی و مذهبی زیادی از جمله کتابخانهی بزرگ شیخ طوسی تخریب شد و کتابهای با ارزش ایشان سوزانده شد. شیخ به نجف هجرت کردند و فعالیتهای خود را در این شهر ادامه دادند.

شیخ طوسی اوضاع علمی در نجف را سامان داد و مدارس درس پراکنده را نظام بخشید. شیخ طوسی خود در کتاب امالی خویش از انظباط حاکم بر شهر علمی نجف سخن گفته است. کمکم شاگردان و مریدان شیخ خود را به شهر نجف رسانده و این شهر رونق علمی فراوان گرفت و بزرگان زیادی در این شهر علم آموزی کردند.
پس از فوت شیخ طوسی تا اوایل قرن دهم یک دوران رکود در شهر نجف و مدارس علمی آن برقرار شد زیرا حوزهی علمیه ی بغداد به سرعت پیشرفت میکرد و حوزهی نجف نمیتوانست با وجود فشار زیاد بر شیعیان به پای آن برسد. این فشار با از بین رفتن قدرت آل بویه و روی کار آمدن سلجوقیان بر شیعیان و علمای آنها بیشتر شد.(2) هرچند در آن دوران نیز بزرگانی چون محمد بن ادریس حلی در قرن پنجم و پس از آن نگذاشتند تا این کلاسها به طور کامل تعطیل شود.
از نیمهی دوم قرن دهم هجری و روی کار آمدن شاهان صفوی و ارادت ایشان به اهل بیت شهر علمی نجف دوباره شکوفا شد و کمکم به صورت بزرگترین پایگاه علمی شیعی در برابر بغداد سنی قرار گرفت. محقق اردبیلی در این میان نقش مهمی را ایفا کردند.
امروزه در مدارس علمیهی نجف، فقه و اصول، علم رجال و ... تدریس میشود. طلاب که اغلب غیر بومی هستند، آزادانه و بدون در نظر گرفتن سن و مدرک مدرس و استاد خود را انتخاب میکنند و در سه مرحلهی مقدمات، سطح و درس خارج تحصیل میکنند. تمام هزینههای معیشت ایشان نیز از طریق کمکهای مالی یا در آمد مدرسه تامین میگردد. در پایان دورهها هیچ نوع مدرک علمی برای فارغ التحصیلان صادر نمیشود و در هیچ درسی امتحان ندارند.
طلاب در مکانهایی چون صحن علوی، مساجد، مدارس و مقابر علما کسب علم میکنند و از کتابخانههای معتبر شهر به عنوان منابع مطالعاتی استفاده مینمایند.
امروزه بیش از سی مدرسهی علمیه در نجف زیر نظر بزرگانی چون کاظم یزدی، سید محمد کلانتر، سید علی سیستانی و سید حسین بروجردی و .... فعال میباشند.
(1)ابن طاووس- صفحه 132
(2) آل محبوبه- جلد اول

|
تاریخ درج: 07/12/1395 | کد مطلب: 5 | تعداد نظرات: 0 | تعداد بازدید: 1118